با آغاز جنگ ایران و عراق در تاریخ ۲۰/۹/۱۹۸۰ که هشت سال طول کشید در تاریخ ۸/۸/۱۹۸۸ به پایان رسید، به علت همکاری و پشتیبانی کشورها و قدرتهای بزرگ از عراق بر علیه ایران، که آن هم به منظور مقابله با ترویج و پیشرفت دولت اسلامی و صادر کردن فکریت اسلامی به آنسوی مرزها بود، از این دیدگاه قدرتهای بزرگ با همه امکانات پشتیبانی و همکاری عراق را میکردند. هم زمان همه دولتهای عربی نیز به غیر از "سوریه و لیبی" که با ایران هم پیمان بودند، به علت مقاومت و مقابله سرسختانه ایران تصمیم به بکارگیری سلاحهای کشتار جمعی و آنهم استفاده از سلاحهای شیمیایی گرفتند.
در حالیکه عراق یکی از صدوبیست کشوری بود که تعهدنامه ژنو در سال ۱۹۲٥ را امضا کرده بود، که بحث از منع بودن سلاحهای شیمیای میکند، بعد از اینکه عراق سلاح شیمیایی و مواد و ابزار تهیه و استفاده از آن را به دست آورد، چراغ سبزی برای استفاده از آن سلاحها برایشان روشن شد، این درحالی بود که باتوجه به قوانین بینالمللی نمیبایست از سلاحهای کشتار جمعی در جنگها استفاده و بکار برده شود، ولی در میدانهای جنگ ایران و عراق به فراوانی استفاده میشد که حتی گاهی سربازان عراقی نیز مجروح و یا کشته میشدند توسط همین سلاحها، اینجا ما قصد نداریم که صحبت از بکارگیری سلاحهای شیمیایی بر علیه ایران کنیم بلکه طرف صحبت ما بکارگیری سلاحهای شیمیایی بر علیه ملت کرد است.
برای بسیاری از ما روشن است که فکر شیونیزمی بر رژیم بعث عراق غالب بود، و هدفی جز محو و نابودی ملت کرد نداشت که برای همین هدف هم قدمهای بسیاری را برداشت از جمله " تبعیدکردن، بازور بعثی کردن، از بین بردن و سوزاندن مناطق کردنشین، که آخرین اقدام آنها بکارگیری و استفاده از سلاحهای کشتار جمعی که همان سلاح شیمیایی بود به منظور اینکه بیشترین کرد را قتلوعام کند بخصوص کردهای که بر علیه رژیم بعث مبارزه میکردند".
از این رو رژیم بعث هر کس که با او نبود را دشمن خود میدانست و با تمام امکانات و قدرتی که داشت با آن مقابله میکرد، دستور قطعی داد که تمام مناطق آزاد شده را مناطق ممنوعه (مناطق محرمه) نامگذاری کرد، به همین دلیل از آغاز سال ۱۹٨۷ بسیار وحشیانه به بمباران شیمیایی مناطق آزاد شده زیر تسلط پیشمرگههای مبارز پرداخت که منجر به مسمومییت نه تنها انسانها بلکه حیوانات و پرندگان شد.
با استناد به اسناد کشف شده در دوم سال ۱۹٨۳ سلاح شیمیایی بدست آورده است، ولی بدلایل گفته نشده در جنگها از آن سلاحها بکار برده نشده، اما آشکار شده که یک بار در جبهه شمال بر علیه ایران بکار گرفته شده ، در منطقه حاجی عمران.
قبل از سالهای ۱۹۳۷- ۱۹۳٨ دولت ترک بر علیه کرد در انقلاب درسیم سلاح شیمیایی بکار برده است که در سالنامه دولت عثمانی به آن اشاره شده است.
رژیم بعث در جنگ با کرد از انواع سلاحهای شیمیایی استفاده کرده است، از طریق هواپیماهای جنگی و موشک و بمبهای بزرگ و دوربرد، قابل توجه است که بیشتر حملهها را شبانه انجام میدادند برای اینکه بیشترین تلفات را داشته باشد.
قصد ما از نوشتن این موضوع به صورت روز شمار این است که جنایات بکارگیری سلاحهای شیمیای بطور آسان ثبت و نوشته شود و ملت کرد و نسلهای آینده آگاه گردند و بهمثابه یک منبع از آن استفاده کنند.
در این پانوراما میخواهیم با دقت زیاد روز و مناطق بمباران شده را بطور کامل برای شما بیان کنیم:
۱- در روز ۱٥/٤/۱۹۸۷ /استان سلیمانیه روستاهای (سەرگەڵو، هەڵدەن، چاڵاوە، کانی توو ، بەرگەڵو، ئاوەژێ ، سێروان، نۆڵچکە، چنارنێ، شاخی گۆجار)، شمار قربانیان و مجروحان دهها تن از افراد مدنی و پیشمرگ بود، قابل ذکر است که این بمبارانها در زمان حمله پیشمرگههای اتحادیه میهنی کردستان بود به آن منطقه با نام "داستانی رزگاری"، اما متاسفانه با آنکه چندین روستا و منطقه و غنیمتهای بیشماری از تانک و توپ که به دست مبارزان افتاد ولی به نتیجه دلخواه نرسید و متأسفانه به شکست انجامید، چون رژیم سفاک عراق بر علیه مردم و پیشمرگهها از سلاحهای شیمیایی استفاده کرد که این بمباران و حملات شیمیایی چند روز ادامه داشت و منجر به مجروح شدن سی نفر از افراد مدنی منطقه شدن که در بیمارستان شورش در "بهرگه ڵو" معاینه و بستری و درمان و مداوا شدند.
میتوان گفت که این اولین حمله شیمیایی به مناطق آزاد شده و پیشمرگه بود، داستان رزگاری در شب ۱۲ /۴/ ۱۹٨۷ شروع و به مدت سه هفته ادامه داشت، در این جنگ نابرابر ۱۰۵ پیشمرگ جان خود را فدا کردند که معلوم نیست که از این تعداد چند نفر بر اثر استعمال مواد شیمیایی جان خود را از دست دادند، لازم به ذکر است که رژیم سلاح شیمیایی را بیشتر بر علیه روستاها بکار برده است تا شمار بیشتری از مردم بیدفاع را مورد هدف قرار دهد و بقتل برساند.
۲- در تاریخ ۱۶ /۴/ ۱۹۸۷ در استان اربیل (هەولێر) روستاهای (بالیسان، شێخ وەسانان، کانی بەرد ، زنجیرە چیای دەرشیر,زینی بەڵاڵوکاوە، ناوچەی ساو سێوکان) بمباران شدند توسط دوازده هواپیمای جنگی، بمب شیمیایی پرتاب کردند، البته باید گفت که این مناطق بمباران شده مناطق آزاد شده بودند و در دست پیشمرگهها بود که در آن پایگاه ناحیه سه اتحادیه میهنی کردستان در آنجا بود ، در نتیجه این بمبارانها بیشتر از ۲٨۰ شهروند مدنی شهید شدند، ابتدا شمار شهیدان کمتر بود اما به دلیل استعمال مواد شیمیایی و کمبود درمان و امکانات پزشکی روز به روز بر شمار جانباختگان افزوده میشود.
در حال حاظر حقوق و مزایا برای دویست و پنجاه و شش نفر (٢٥٦ ) در نظر گرفته شده که تعداد سیصد وبیست نفر دیگر مجروح شیمیایی داریم. (در زمان بمباران در سال ۱۹٨۷ نزدیک به صدونه (۱۰۹)نفر شهید شدند و بیشتر از دویست و هشتاد (۲۸١) نفر مجروح شدند و آن زمان نام آنها در لیست مجروحان شیمیایی نوشته شد ولی بعدها آشکار شد که شمار مجروحین خیلی بیشتر از این آمار است و متأسفانه زهرهای شیمیایی را استشمام کرده بودند، شماری از این قربانیان و مجروحان به قصد درمان به شهرهایی مثل "اربیل" و "شهقلاوه"، "رانیه" و شهرهای دیگر رفتند که رژیم عراق آنها را دستگیر و زنده به گور کردند، مخصوصاً کسانیکه به بیمارستانهای اربیل رفته بودند. زنها و مردها را از هم جدا کرده زنها را آزاد کرده و مردها را زنده به گور کردند و بعداز انقلاب از یک سربازخانه جسد شصت و شش(٦٦) نفر را بیرون آوردند. لازم به ذکراست که صدوپنجاه (١٥٠ ) خانه مسکونی برای خانوادههای قربانیان سلاح شیمیایی در منطقه بالیسان و شیخ وهسان ساخته شده است و تحویل آنها داده شده است.
۳- در تاریخ ۱۷/٤/ ۱۹۸۷ در استان سلیمانییه روستاهای "قزلەر، بیرکێ، سنگر، مێولاکە" بمباران شیمیای شد. چندین مجروح بەجای گذاشت. اما چون این مناطق مداوم بمبارن میشد مردم خود را پنهان کرده بودند به همین دلیل شمار قربانیان کم بود.
۴- در تاریخ ۱۸/٤/ ۱۹۸۷ استان سلیمانی روستاهای "قەیوان، کۆرەنگ، خەجەلەرزۆک، قەواڵ، قولەجاخ، چۆخماخ، کۆڵەردی" با سلاح شیمیایی بمباران شد که منجر به مجروح شدن پنجاه (٥۰) نفر از مردم مدنی شد.
٥- در تاریخ ۱۹/٤/ ۱۹۸۷ استان سلیمانییه روستاهای "ماوەت، پیرەمەگرون" با سلاحهای شیمیایی بمباران شده و دهها مجروح برجای گذاشت.
٦- تاریخ ۲۰/٤/۱۹۸۷ مناطقی که روزهای قبل بمباران شده بودند دوباره مورد هجوم قرار گرفت و بمباران شد و دهها مجروح برجای گذاشت.
۷- در تاریخ ۲۱/٤/۱۹۸۷ در استان سلیمانی ناحیه قرداخ و روستاهای اطراف با سلاحهای شیمیایی بمباران شد، در تاریخ ۱۹/٤/۱۹۸۷ نیروهای پیشمرگ (ی.ن.ک، ح.ش.ع، پ.د.ک و ح.س.ک" با همکاری نیروی پشتیبانی در یک حمله پیروزمندانه تمام ناحیه و مناطق "قرداخ" آزاد کرده و به تصرف خود در آوردند، و همه پادگانها و سربازخانهها و پایگاههای به دست پیشمرگها افتاد. رژیم عراق در یک اقدام تلافیجویانه اقدام به بمباران تمامی آن مناطق و اطراف کرد ولی خوشبختانه به دلیل آگاهی پیشمرگها افراد بسیار کمی مجروح شدند که تعداد چند نفر بیشتر نبود و از آن به بعد مناطق و ناحیه قرداخ آزاد شد .
٨- در تاریخ ۲۱/٤/۱۹۸۷ استان هولیر (اربیل) دره بالیسا بمباران شد.
۹- تاریخ ۲۲/٥/۱۹۸۷ استان دهوک روستای "زێوە" بمباران شد.
۱۰- به تاریخ ۲۲/٥/۱۹۸۷ استان اربیل (هەوڵێر) روستاهای "مەلەکان، گۆڕە شێر، کەندۆڵ، بلێ و بردون" بمباران شیمیایی شد.
۱۱- در تاریخ ۲۲/٥/۱۹۸۷ استان کرکوک روستاهای "تۆمار، گورگان و قەمەر" بمباران شدند.
۱۲- در تاریخ ۲۷/٥/۱۹۸۷ استان هولیر روستاهای "مه لەکان، بلەی خواروو، بلەی سەروو، تارینا، کەندۆک، گۆەشێر، نازنین، دۆڵی سماقولی" بمباران شیمیایی شدند. بر اثر این بمبارانها هشت نفر(۸) شهید و بیست نفر مجروح برجای گذاشت. بنابر گزارشها و اخبار آن زمان، طی بیست حمله توسط جنگندههای نظامی در همان روز بمباران شدهاند.
۱۳- تاریخ ٥/٦/۱۹۸۷ استان دهوک به روستاهای شهرستان آمیدی (ئامێدی) بمباران شدند که یک شهید و صد مجروح برجای گذاشت.
۱٤- به تاریخ ۱۷/٦/۱۹۸۷ در استان سلیمانیه روستای "زێوی" دامنە کوە پیرمەگرون (پیرەمەگرون) بمباران شد کە سی و پنج مجروح بجای گذاشت.
۱٥- در تاریخ ۲۸/٦/۱۹۸۷ در روژهلات کردستان شهر سردشت بمباران شیمیایی شد که بیشتر از صدوسی (۱۳۰) نفر از مردم غیر نظامی شهید و هشت هزار و بیست و پنج (۸۰۲٥) مجروح برجای گذاشت. در این حمله هواپیماها بمبهای خود را در شلوغترین مکانهای شهر ریختند. در آن زمان شهر سردشت به پشت جبهه در زمان جنگ ایران و عراق تبدیل شده بود.
۱٦- تاریخ ۳/۹/۱۹۸۷ استان سلیمانیه روستاهای "بەرگەڵو و یاخسەمەر" با سلاح شیمیایی بمباران شد که طی این حمله چهار پیشمرگ شهید و تعدادی نیز مجروح شدند.
۱۷-تاریخ ۱٤/۹/۱۹۸۷ استان سلیمانیه منطقه "مێرگەپان" بمباران شیمیایی شد و چندین مجروح برجای گذاشت.
۱۸- تاریخ ۲٥/۲/۱۹۸۸ استان سلیمانیه روستاهای "سەرگەڵو، یاخسەمەر، هەڵدەن و گوێزیلە" بمباران شیمیایی شد و چندین مجروح برجای گذاشت.
۱۹- تاریخ ۱٦/۲/۱۹۸۸ استان سلیمانیه همان منطقه و روستاهای روز قبل "سەرگەڵو، یاخسەمەر، هەڵدن و گویزیلە" بمباران شدند که این بمباران هشت شهید(۸) و دویست ویک(۲۰۱) مجروح برجای گذاشت.
۲۰- در تاریخ ۲۷/۲/۱۹۸۸ استان سلیمانیه روستاهای "تەکیە، بەلکەجاڕ، بەڵخە و گۆمەتە" در منطقه قرداخ با بمبهای شیمیایی خردل توسط شش هواپیمای جنگی بمباران شدند. دهها پیشمرگ مجروح شدند که تعدادشان به چهل نفر بیشتر میرسید. از این تعداد مجروح دو نفر از پیشمرگ که از انجمن اسلامی بودند و عرب بودند شهید شدند بر اثر استعمال زیاد به شهادت رسیدند. نشانههای مجروحان سوزش چشم، آبریزش بینی، عطسه، سوزش چشم و گلو و بینی، سرفه، دید کم و کور شدن، سوختگی پوستی جاهای حساس بدن (آلات تناسلی). لازم به یادآوریست که نگارنده خود شاهد آن بمباران و حال مجروحها بوده و در آن زمان خودم پیشمرگ بودم و در آنجا حضور داشتم. این بمبارانها با هدف بمباران مقرها و پاسگاههای آن منطقه انجام شد که اتحادیه میهنی کردستان (ی.ن.ک) در آنجا مستقر بودند که مجروحان همگی در روستاهای "تەکیە و بەلکجار" بودند.
۲۱- در تاریخ ۹/۳/۱۹۸۸ استان سنندج، مریوان روستای "قەڵاجێ" در تاریخ ۱۹/۱۲/۱۳٦٦ خورشیدی) بمباران شد با گاز خردل که سه (۳)شهید و بیشتر از سی(۳۰) مجروح برجای گذاشت. منبع(زریوار خبر)
۲۲-تاریخ۱٦/۳/۱۹۸۸ استان هلبجه، مرکز شهرستان هلبجه و شهرک و روستاهای اطراف آن با سلاحهای شیمیایی بمباران شد که حاصل این بمباران پنج هزار(٥۰۰۰) شهید و دهها هزار مجروح و آواره شدن هزاران نفر و سرازیر شدن به ایران را بدنبال داشت. به دلیل حملات گسترده سپاه پاسداران ایران و همکاری پیشمرگههای کرد به شهرستان هلبجه در آن زمان از چندین جهت مختلف از روزهای ۱٤/۳/۱۹۸۸ به بعد پس از تصرف تمام آن مناطق رژیم اقدام به بمباران داخل شهر حلبجه کرد. ابتدا با بمبهای عادی در ساعت (١١،٣٠) شهر را بمباران کرد تا مردم بتوانند خود را به پناهگاههای خود برسانند که بیشتر این پناهگاهها زیر سطح زمین بودند و مردم بیشتری جمع شوند در این مخفیگاهها. بعداً شروع کرد به بمباران شیمیایی توسط هواپیماهای جنگنده، در این بمبارانها از بیشتر و انواع بمبهای شیمیایی استفاده کرد انگار میخواست این سلاحها را مورد آزمایش قرار دهد. این گازها عبارت بودند از "خردل، فوسیژن، سارین، تابون، سیانید، وی ایکس". این بمبارانها ادامه داشت و حتی مردم در حال فرار را در مسیر فرار آنها بمباران میکرد با هدف کشتن تمامی آنها، تمامی راههای فرار مردم را بمباران کرد.
۲۳- تاریخ ۱۷/۳/۱۹۸۸ کرمانشاه /هورامانات شهرک "نۆدشە" مورد حملات بمبارانهای شیمیایی رژیم قرار گرفت و در این حملات نیز صدوچهار(۱۰٤)شهید و بیشتر از هفتصد(۷۰۰)نفر مجروح شدند، در روز ۲٤/۳/۱۹۸۸ برای بار دوم و در تاریخ ۲/٤/۱۹۸۸ برای بار سوم بمباران شیمیایی شد، یک هیئت از سازمان ملل به منظور تحقیق به این شهر رفتند و ثابت کردند که از بمب شیمیایی نوع خردل در بمباران این شهر بکار برده شده است.
۲٤- در ۱۷/۳/۱۹۸۸ و روزهای بعد از این تاریخ نیز استان سنندج روستاهای شهرستان مریوان "دەرەناخێ و زەکەریا" و مسیر راە مابین مرز دزلی و بیکرە (دزڵی و بیەکەڕە) کە مسیر رفت و آمد آوارههای هلبجه و هورامان و مناطق دیگر بود برای بار دیگر مورد حمله قرار گرفت و بمباران شد و یک شهید با نام "زوراب ئازیز گۆڵپی" و چندین مجروح برجای گذاشت.
۲٥- در تاریخ ۲۲/۳/۱۹۸۸ استان سلیمانیه منطقه قرداخ روستای (سوێسنان) همزمان با اذان مغرب وقتی که همه درحال استراحت و خوردن شام بودند با تاریک شدن کامل هوا رژیم نزدیک "دربندیخان" و روستای (کانیسارد) با کاتیوشا و سلاح شیمیایی از نوع اعصاب (سارین و تابون) داخل روستا را بمباران کرد که باعث شهید شدن (۶۸) شصت و هشت نفر از مردم مدنی از زن و بچه و کهنسالان بودند که از این تعداد فقط یک نفر پیشمرگ بود. البته شمار شهدا بعدا به بیش از(٧١ ) هفتاد ویک تن رسید و صدها نفر مجروح شدند که تعداد هفتاد نفر از مجروحان با تراکتور منتقل و به بیمارستان برای مداوا برده شدند و مورد مداوا قرار گرفتند. با تلاش مستمر پزشکان و پیشمرگههای بیمارستان ناحیه یک (ی.ن.ک) توانستند جان بیشتر مجروحها را نجات دهند، پس از کمتر از نیم ساعت و آمدن دو مجروح از روستای بردێ پایینتر از روستای سوێسێنان با سلاح شیمیایی بمباران شد که فورا تیم پزشکی از بیمارستان اعزام شدند به آن روستا که نیم ساعت از آن مسیر را پای پیاده طی کردند ، اما باتلاش بسیار توانستند مجروحان را به بیمارستان انتقال داده و آنها را طی دو سه روز مداوا کنند، در حال حاضر تعداد شصت و هشت قبر در قبرستان شهدای بمباران شیمیایی در آن روستا وجود دارد. بیست و چهار( ۲٤) مسکن برای خانوادههای قربانیان آن فاجعه ساخته شده است. (خودم به عنوان شاهد زنده آن فاجعه انسانی بودم چون در آن زمان خودم در آن بیمارستان دکتر بودم).
۲٦- تاریخ ۲۳/۳/۱۹۸۸ استان سلیمانی روستاهای "دوکان، دوکەرۆ، ولیان و جافەران" شبانه مورد حمله قرار گرفت و بمباران شد اما کسی شهید نشد ولی دهها مجروح برجای گذاشت، بهعلت آلوده شدن هوای روستاهایشان روستا نشینان روستاهای خود را ترک کرده و به کوهها و غارهای آن مناطق پناه گرفته بودند و برای در امان ماندن همانجا میماندند.
۲۷- در همان روز ۲۳/۳/۱۹۸۸ استان سلیمانییه روستای "شاناخسێ" از منطقه شارباژێر با سلاح شیمیایی بمباران شد که متاسفانه منجر به شهید شدن بیست و دو (۲۲) پیشمرگه و بیش از هفتصد و بیست (٧٢٠ ) از مردم عادی و پیشمرگه مجروح شدند، در آن زمان روستای شاناخسی یکی از روستاهای آباد آن منطقه بوده و پر از مردم و پیشمرگه بود در نزدیکی مرز، به همین دلیل رژیم با سلاح شیمیایی و با هواپیماهای جنگی آن را بمباران کرد. باتوجه به تحقیقاتی که انجام دادهام این روستا روزهای ۲۱-۲۲ و ۲۳/۳/۱۹۸۸ بمباران شیمیایی شده است. (کاروان جیهاز یکی از پیشمرگههای مجروح از آن روستا بود که یکی از شاهدین دادگاه عالی جرائم بود و در تاریخ ۲٦/۱۱/۲۰۱٥ جان به جان آفرین تسلیم کرد در بیمارستان خرونگن در هلند).
۲۸- ۲٤/۳/۱۹۸۸ روستای سلیمانییه روستای "بەلکەجاڕ" ناحیه قرداخ که پایگاههای اصلی در آنجا بود در ساعت بیست و یک (۹) شب با سلاح شیمیایی نوع اعصاب بمباران شد که گازی بیبو و بیرنگ است، داخل روستا و اطراف پایگاههای پیشمرگهها مورد حمله قرار گرفت که فقط یک پیشمرگ بانام (ھوشیار جیهاز) شهید شد و چندین پیشمرگه نیز آلوده به زهر شدند.
۲۹- در تاریخ۳/٥/۱۹۸۸ استان سلیمانی روستاهای "گۆپتەپە، عەسکەر، چەمی ڕیزان، شونکە، ماهیلە، سەدی، چنار، شێخان، گلەشێر، حاجی ژیرە بەر، کوچبڵاخ، زرزی و کڵێسە"را بمباران شیمیایی کرد. روز بعد نیز (٤/٥/۱۹۸۸)رژیم حمله شدیدی به این روستاها کرد و همه این روستاها را با خاک یکسان ساخت. در نتیجه این حملات در ابتدای حمله دویست نفر (۲۰۰)بر اثر استعمال و آلوده شدن به زهر شیمیایی جانشان را از دست دادند و تعداد زیادی نیز مجروح گشتند که آمارها نشان میدهد که شمار زیادی از این مجروحین بعدها جان خود را از دست دادهاند و تعداد شهدا به پانصدوشصت(٥٦۰) نفر رسیده است. در گوپتهپه زیارتگاهی وجود دارد که تعداد صدوپنج(۱۰٥) نفر در آن خفته اند البته ناگفته نماند که بیشتر از سیصدوپنج(۳۰٥) شهید انفال نیز در این زیارتگاه دفن شدهاند.
۳۰- به تاریخ ۱٥/٥/۱۹۸۸ استان هولیر این روستاها با سلاحهای شیمیایی بمباران شدند" (همزمان بود با شروع مرحله چهارم انفال کردها) روستاهای "کاموسەک، سپیندارە، عەلیاوە، بەرەکە، کەوەکیان، حەریر، سماقولی و مەلوک"،این حملات باعث مجروح و شهید شدن صدها نفر.
۳۱-تاریخ ۱٥/٥/۱۹۸۸ تا ۱۸/٥/۱۹۸۸ استان سلیمانییه، رانیه روستاهای "وەرێ، گوڵان و بوتێ" بمباران شیمیایی شدند. برعکس جاهای دیگر بمباران شده این دو روستا در تصرف خود رژیم بود، از روستای وەرێ بیشتر از سی وپنج(۳٥) نفر مجروح شدن و به بیمارستان ناحیه سه در ختی منتقل و تحت مداوا قرار گرفتند. متأسفانه یک زن جان خود را از دست داد. تعداد شهدای به ثبت رسیده در این روستا در حملات شیمیایی سی و شش(٣٦ ) نفر است. در روستای بوتێ(٢٣ ) نفر جان باختند و بیش از (٦٠) پیشمرگه مجروح شدند که از پیشمرگان سازمان زحمتکشان کردستان ایران (روژهلات کردستان) بودند بمباران شیمیایی شدند در حالیکه این روستا در کنترل پیشمرگهها نبود. لازم به ذکر است که مجروحان این بمبارانها به بیمارستانهای زیر نظر دولت نمیرفتند به دلیل اینکه مورد شناسایی افراد رژیم به دلیل بکارگیری سلاح شیمیایی قرار نگیرند و انفال نشوند.
۳۲- در روز۲۰/۷/۱۹۸۸ استان هەولێر(اربیل) روستاهای "سەروچاو، سماقولی، گەناو، شارستێنە، خەتێ، دەراش، بالیسان، نازنین و گەرەوان" بمباران شدند ولی در آن مردم روستاها خانه های خود را ترک کرده بودند و به پناهگاهها و کوهها پناه برده بودند و فقط پیشمرگهها حضور داشتند که به دلیل انفال مردم پیشمرگهها با رژیم در حال جنگ بودند ( انفال ،٥ ،٦،٧ ) ،که هفت نفر شهید د تعداد زیادی نیز آلوده شدند.
۳۳- ۲۲/۷/۱۹۸۸ استان کرمانشاه، منطقه دالاهو روستای زرده (زهرده) بمباران شیمیایی شد که در نتیجه این بمباران بیشتر از سیصد(۳۰۰) نفر شهید شدند و بیش از هزار(۱۰۰۰) نفر آلوده به زهر شدند، جمعیت این روستا آن زمان هزار وهفتصد(۱۷۰۰) نفر بود که تا حالا نیز این بر اثر آلوده بودن به مواد شیمیایی هنوز هم بیمارند و انواع سرطانها در این روستا مشاهده شده است.
۳٤- در تاریخ ۳۱/۷/۱۹۸۸ استان هولیر روستاهای "سماقولی، بالیسان، هیران و گەرەوان" بمباران شیمیایی شدند که باعث شهید شدن پنج(٥) نفر و چندین مجروح شدند.
۳٥- ۲/۸/۱۹۸۸ استان هولیر روستاهای "ئاری، سێرو، زەڕاو، هەدن، کەکلە، خێرزوکا، خەروان و بلێ" با سلاحهای شیمیایی بمباران شدند که متاسفانه شش(٦) پیشمرگه شهید و صدوهفده(۱۱۷) نفر مجروح شدند. البته در روزهای قبل و بعد همان روز همچنان آن مناطق بمباران میشد چون در منطقه "سێ سنور" کە بعدها بە جنگ (خواکورک)معروف شد جنگ بسیار سنگینی در جریان بود.
۳٦- ۲٤/۸/۱۹۸۸ استان دهوک کوه گاره و روستای "زێوەشکان" بمباران شیمیایی شد و دە(۱۰) پیشمرگه شهید شدند.
۳۷- ۲۵/۸/۱۹۸۸ استان دهوک آغاز مرحله هشتم و پایانی انفال در منطقه که بمباران شیمیایی بود به مناطق آمید (ئامێدی)و (بەرواری باڵا) و روستاهای "وەرمیلی، باپیری، گەرەگوە، هیسی، مێرگاەچیا، کانی بەلاڤ، برجینی، توێکا" کە باعث شهادت پنج(٥) نفر و هفتاد و پنج(۷٥) آلوده به زهر شدند، در همین روز چندین حمله شیمیایی دیگر به مناطق دیگر کردستان انجام شد .
۳۸- ۲٥/۸/۱۹۸۸ استان دهوک/ئامیدی منطقه "سهری گاره" روستاهای "ئیکمالا، کۆڤلینگ، ڕدینیا، سارکی، زێوکا، شێراە، بلجانی و بانێ" بمباران شیمیایی شد کە دو نفر(۲) شهید و چهل(٤۰) مجروح برجای گذاشت، در همین حملات بیش از چهل وشش(٤٦) روستای منطقه "تختی زهوی" بمباران شدند.
۳۹- ۲٥/۸/۱۹۸۸ استان دهوک ئامیدی، برواری پایین(خوارو) روستاهای (سپیندار،سواری) بمباران شیمیایی شدند.
٤۰- در تاریخ ۲٥/۸/۱۹۸۸ استان دهوک، ئاکرئی روستاهای "پریسە، جزگیرا، چەمچمالی، چەمشرتی، چەم ڕەبەتکی، میروکی و بلمباس) بمباران شدند و چندین نفر آلوده شدند.
۴۲ـ ۲٥/۸/۱۹۸۸ استان دهوک، شهرستان زاخو روستاهای "تویکا، بلیجان و زرهەوا" بمباران شدند و چهاردە (۱٤) شهید و پانزده (۱٥) مجروح بر جای گذاشت.
۴۳ـ در روز ۲٥/۸/۱۹۸۸ استان دهوک بمباران شیمیایی شد در روستاهای "بریجنی، درگەلاشێخا، زیناڤا و دبانکێ" چندین نفر آلوده شدند.
۴۴ـ تاریخ ۲٥/۸/۱۹۸۸ استان هولیر مناطق "بەڕۆژ، بارزان و مزوری بالا" بمباران شدند ولی به دلیل سعب العبور بودن آن نواحی شمار قربانیان مشخص نشد.
۴۵ـ ۲٥/۸/۱۹۸۸ استان هولیر، شهقلاوه روستاهای "هیران و نازەنین" بمباران شیمیایی شدند ولی متاسفانه آمار دقیقی از شمار قربانیان در دست نیست ولی میدانیم که در روزهای پای
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر