دهم اکتبر"18 مهرماه" از سوی سازمان ملل متحد روز جهانی مبارزه با اعدام نامگذاری شده است. دهم اکتبر (امسال برابر با ۱۸ ماه مهر)، روز جهانی مبارزه با اعدام نامیده شده است. قطعنامه‌های سازمان ملل متحد برای توقف مجازات اعدام به عنوان اولین قدم در راه لغو کامل این مجازات غیرانسانی، اولین بار در سال ۲۰۰۷ و دومین بار در سال ۲۰۰۸ در مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسید.
بان کی مون، دبیرکل وقت سازمان ملل نیز در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۰ گزارشی از آخرین تحولات مربوط به توقف و لغو اعدام در کشورهای مختلف را به مجمع عمومی این سازمان ارائه کرد. در این قطعنامه‌ها بر توقف مجازات اعدام تاکید و گفته شده است که مجرم، به اعتبار انسان بودن، به صرف مجرم بودن و ارتکاب جرم دارای حق حیات و بسیاری حقوق دیگر است و قانونگذار و سیستم قانونگذاری حق ندارد این حقوق را از فرد سلب کند.
در حال حاضر ۱۴۱ کشور جهان، اعدام را لغو کرده‌اند اما لغو مجازات اعدام به این آسانی‌ها نبوده و نیست و هنوز هم بسیارند کسانی که فکر می‌کنند اعدام (حداقل در مورد برخی جرایم) لازم و ضروری است.
در ایران، با وجود افزایش آگاهی‌ها و تولید محتوای بیشتر در زمینه ضرورت مبارزه با اعدام، همچنان عده زیادی با این رویه که مجازات قاتل و متجاوز باید مرگ باشد، موافقند.
در مواردی که قتل به شکلی فجیع رخ داده باشد و احساسات عمومی جریحه دار شده باشد، شمار کسانی که با درخواست اجرای حکم اعدام همدل و همراه می‌شوند نیز بیشتر می‌شود. این فضا اما چرا و چگونه شکل گرفته است؟
یکی از استدلال‌های محتمل و ممکن برای پاسخ دادن به این سوال:
در ایران به دلیل فساد عیان و فراگیر و شرایط اقتصادی بی ثبات، مشکلات اجتماعی نیز گسترده شده و آسیب‌های اجتماعی افزایشی چشمگیر داشته‌اند. این شرایط باعث شده است وقوع قتل و تجاوز نیز افزایش پیدا کند. حاکمیت که از اجرای برنامه‌های دقیق برای تغییر این وضعیت ناتوان است، تنها به برخورد با معلول اکتفا می‌کند و بر این گمان است که با برپا کردن چوبه‌های دار می‌تواند از بدتر شدن این شرایط جلوگیری کند. به همین دلیل مسئولان دستگاه قضا در جمهوری اسلامی همواره از نقش بازدارنده اعدام در وقوع جرایم می‌گویند، در حالی که به نظر می‌رسد این اعدام‌ها بیشتر در خدمت حفظ «نظام» (بخوانید اقتدار جمهوری اسلامی) هستند.
در این شرایط، مردمان درمانده که تصویری از امکان دیگرگونه بودن ندارند و امیدی به تغییر نمی‌بینند، با شعار «اعدام باید گردد» همراه می‌شوند تا شاید اوضاع از آنچه هست بدتر نشود. نتیجه این روند تکرار شونده اما تداوم و امتداد سیاهی و تباهی حاصل از تکرار و بازتولید خشونت از سوی دولت است
با وجود این شرایط اما تلاش‌ها برای لغو اعدام در جهان با موفقیتی نسبی همراه بوده است و پافشاری بر ارائه آموزش‌های لازم درباره این موضوع می‌تواند راه رسیدن به لغو مجازات اعدام در ایران را نیز کوتاه تر کند.
منبع: رادیو زمانه
تنظیم: آرام محمدی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر