هەروەک دەزانین هەر ساڵە رۆژی یەکی مانگی مەی وەکوو رۆژی جیهانی کرێکار و بۆ رێز لێنان لە چینی کرێکار وەکوو کۆڵەکە و وزە و هێزی سەرەکی بەرهەمهێنان و دینامیسمی روو لە پێشی ئابووری هەر وڵاتێک، دەستنیشان کراوە. لە راستیدا ئەو رۆژە بە بۆنەی یاد و بیرەوەری کرێکارانی گیان بەخت کردوو لە چواری مەی ساڵی 1886 لە شاری شیکاگۆ لە ئامریکا، وەکوو سەمبۆلی خەباتی یەکسانی خوازی توێژی زەحمەتکێشان دیاری کراوە. ئێستا بێجگە لە چەند وڵاتێک، لە زۆربەی وڵاتانی جیهان رێورەسمی تایبەت بە رێوە ئەچێت تاکوو لەم رێگایەوە لە لایەک کرێکارانی هەر وڵاتێک خواست و مافەکانی خۆیان لە خۆپیشاندانێکی ئاشتیانە وە لە سەر بنەمای بیروبڕوای "ئینسانی یەکسان" بە گوێی دەسەڵاتدارانی وڵاتەکەیان بگەیەنن و لە لایەکی تریشەوە جیهانی بوونی ئەو بۆنە و رێورەسمە هێمای "خواست و خەمی" هاوبەشی مرۆڤە لە هەموو شوێنێکی جیهان بە بێ جیاوازی ، رەگەزی و جوغرافیایی.
لەم نێوانەدا ئەگەر ئاورێک لە خواستە هاوبەشەکانی هەر دوو بزووتنەوەی کرێکاری و ژنان بدەینەوەو مێژوو و خواستەکانی هەر دوولا تاوتوێ بکەین، بۆمان روون دەبێتەوە کە یەکەم، بنەمای فیکری هەردوو بزووتنەوەکە لە ئیرادەی هاوبەشی هەموو ئینسانەکان بۆ دامەزراندنی کۆمەڵگایەکی یەکسان وەکوو حەقیقەتی بایەخداری ژیانی مرۆڤی، سەرچاوەیان گرتووە و، دووهەمیش ئەوەیکە ئەو بیانووە کە بووە بە هۆی دەستنیشان کردنی هەر دوو رۆژی جیهانی "ژن" و "کرێکار" بە شێوەیکی ئامانجداری نەخوازراو لە یەک نزیکن، لە راستیدا رۆژی جیهانی ژن وەبیر هێنەری یاد و بیرەوەری خۆراگری و بوێری ژنانی کرێکاری شاری "نیۆیۆرکە" کە لە 8ی مارسی 1857ی زایینی دژی هەلوومەرجی ناشیاوی کاری ژنان دەستیان دایە نارزایەتی و خۆپیشاندان کە لە گەڵ دژکردەوەی تووندی هێزەکانی پۆلیس بەرەوروو بوونەوە. جا ئەو خواستانە کە لە هەر دوو رووداوی 8ی مارسی 1857 و هەروەها 4ی مانگی مەی ساڵی 1886 لە لایەن هەر دوو لایەنی ژنان و پیاوانی کرێکار خرایە روو، باسی زیادکردنی حەقدەست، کەم کردنەوەی کاتژمێری کار و باشتر کردنی هەلوومەرجی شوێنی کارکردن بوو، واتە خەبات لە پێناو ژیانێکی ئینسانی کە شیاوی مرۆڤ بێت.
بێ گومان لە سەردەمی ئێستادا و بە پێشکەوتنێکی سەرنجراکێش لە هەموو بوارەکان و بە تایبەت لە رەهەندی زانستی و پیشەسازی، نەک هێزی ئینسانی وەکوو بەرێوەبەری سیستەمی بەرهەمهێنان بایەخی خۆی لە دەست نەداوە کە بە پێچەوانەوە ئەوە رۆژ لە دووای رۆژ خودی ئینسانە کە بۆ پێشخستنی کۆمەڵگاکەی بایەخ و گرنگی زۆرتری وەبەر ئەکەوێت، لەم نێوانەدا چینی کرێکار لە شوێنی کۆڵەکەی "بەرهەمهێنان" و توێژی "ژن" وەکوو نیوەی کۆمەڵگا کە هەموو خەم و پەژارەی داهاتووی مرۆڤایەتی لە سەر شان و ئەرکی ئەو بەرەو چارەسەری هەنگاو دەنێت، هاوتەریب لەگەڵ یەک خەباتی بێ وچانیان بۆ پێک هێنانی کۆمەڵگایەکی یەکسان، بە بێ هەڵاواردنی چینایەتی و رەگەزی و نەتەوایەتی، هەر درێژە داوەو تەنانەت بۆ یەک چرکە ساتیش کۆڵیان نەداوە.
بۆیە "کۆمەڵەی ژنانی رۆژهەڵات" وێڕای پیرۆزبایی کردنی ئەو رۆژە لە هەموو کرێکاران و بە تایبەت چینی زەحمەتکێش وە و ژنانی کرێکاری کورد، هیوادارە لەم هەلوومەرجە هەستیارە کە هەموو چین و توێژەکانی کۆمەڵگای ئێران بە گشتی و کوردستان بە تایبەتی لە گەڵ سەرکوت و توندوتیژیەکی لە رادەبەدەری کۆماری ئیسلامی بەرەوروون، ئەو دوو بزووتنەوە خاڵە هاوبەشەکانی خۆیان بە هێزتر بکەن و لە رێکخستنێکی چروپرتر، شان بە شانی یەکتر بۆ دەستەبەر کردنی ئامانج و خواستەکانیان هەنگاو هەڵێنن و هەرگیز خۆیان وەکوو دوو لایەنی تەواو جیاواز پێناسە نەکەن، بە تایبەت ئەوەی کە بایەخەکانی هەردوو لایەن واتە "ئینسانی یەکسان" بنەمای خەباتی چەندین ساڵەیانە.
پیرۆز بێت یەکی مانگی مەی، رۆژی جیهانی کرێکار
1/5/2013
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر